عمر روکش دندان چقدر است؟

موارد کاربرد روکش دندان

روکش دندان (یا تاج دندان) برای محافظت و بازسازی دندان‌های آسیب‌دیده استفاده می‌شود. کاربردهای روکش دندان شامل موارد زیر است:

• ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده: برای محافظت از دندان‌هایی که ترک خورده، شکسته یا ضعیف شده‌اند.
• پوشاندن دندان‌های عصب‌کشی‌شده: دندان‌هایی که درمان ریشه (عصب‌کشی) شده‌اند، به دلیل ضعیف‌شدن نیاز به روکش دارند.
• بازسازی دندان‌های پرشده: دندان‌هایی با پرکردگی بزرگ که ساختارشان ضعیف شده است، با روکش محافظت می‌شوند.
• اصلاح رنگ یا شکل دندان: در برخی موارد برای بهبود ظاهر دندان‌ها استفاده می‌شود.
• پایه‌ای برای بریج دندانی: برای نگه‌داشتن پروتزهای دندانی مانند بریج‌ها به دندان‌های مجاور نیاز است.
• پوشاندن ایمپلنت دندان: روکش‌ها روی ایمپلنت‌های دندانی قرار می‌گیرند تا عملکرد و ظاهر دندان طبیعی را شبیه‌سازی کنند.
• پوشش دندان‌های سایش یافته: برای محافظت از دندان‌هایی که به دلیل سایش بیش از حد یا دندان‌قروچه آسیب دیده‌اند.

ماندگاری و عمر مفید روکش دندان چقدر است؟

ماندگاری و عمر روکش دندان به عوامل مختلفی مانند نوع روکش، محل قرارگیری آن در دهان، کیفیت مواد استفاده‌شده و عادات بهداشت دهان و دندان فرد بستگی دارد. به‌طور کلی، روکش‌های دندانی می‌توانند بین 5 تا 15 سال و گاهی حتی بیشتر دوام بیاورند. روکش‌های فلزی، مانند روکش‌های طلا، به‌دلیل استحکام و مقاومت در برابر سایش، معمولاً طول عمر بیشتری دارند. در مقابل، روکش‌های سرامیکی و پرسلن به دلیل ظاهر زیبا و طبیعی‌تر، انتخاب محبوب‌تری هستند؛ اما ممکن است سریع‌تر از روکش‌های فلزی آسیب ببینند.

با رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان، مانند مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و پرهیز از عادات مضر مانند دندان‌قروچه یا جویدن اجسام سخت، می‌توان عمر مفید روکش دندان را به حداکثر رساند.

همچنین، مراجعات منظم به دندان‌پزشک برای بررسی و نگهداری از روکش‌ها ضروری است. با مراقبت صحیح، بسیاری از افراد می‌توانند روکش‌های دندانی خود را تا 20 سال یا بیشتر بدون نیاز به تعویض نگه دارند.

انواع روکش دندان و طول عمر آن‌ها

در حال حاضر، چهار نوع ماده مختلف برای ساخت روکش دندان استفاده می‌شود که در ادامه به بررسی طول عمر هر یک خواهیم پرداخت.

روکش زیرکونیا

این نوع روکش از ماده‌ای به نام زیرکونیا (دی اکسید زیرکنیوم) ساخته شده که بسیار مقاوم و در عین حال زیباست. عمر روکش دندان زیرکونیا می‌تواند بین 10 تا 15 سال باشد.

روکش لیتیوم دی سیلیکات

لیتیوم دی‌سیلیکات، ترکیبی از شیشه و سرامیک است که از لیتیوم (فلزی نقره‌ای سفید) و سیلیکون (جامدی کریستالی و سخت) ساخته می‌شود. دندانپزشکان می‌توانند با استفاده از این ماده، به سرعت و در مطب، روکش‌هایی با نام تجاری ایمکس (Emax) تولید کنند. این ماده به دلیل قابلیت شکل‌پذیری بالا و چسبندگی مناسب به دندان‌ها، محبوب است. روکش‌های لیتیوم دی‌سیلیکات دارای طول عمری بین 5 تا 15 سال هستند.

روکش پی اف ام (PFM)

PFM مخفف عبارت Porcelain Fused to Metal بوده و به نوعی روکش دندانی اشاره دارد که از پرسلن (چینی) و فلز ساخته شده است. این روکش به دلیل استفاده از پرسلن، ظاهری طبیعی دارد و برای ترمیم دندان‌های جلویی انتخابی مناسب به شمار می‌رود. وجود فلز در ساختار آن نیز باعث افزایش مقاومت و دوام روکش می‌شود. به طور متوسط، این نوع روکش می‌تواند بین 5 تا 10 سال عمر کند.

روکش طلا

طلا زرد به دلیل استحکام بالا، مقاومت در برابر ترک‌خوردگی و شکل‌پذیری عالی، بیش از 100 سال است که در ساخت روکش دندان به کار می‌رود. این نوع روکش می‌تواند چندین دهه دوام بیاورد، اما به دلیل ظاهر غیرطبیعی آن، معمولاً برای دندان‌های آسیاب که کمتر دیده می‌شوند، استفاده می‌شود. امروزه دندانپزشکان طلا را با فلزاتی مانند پالادیوم، کروم، یا نیکل ترکیب می‌کنند. این ترکیب نه تنها باعث حفظ استحکام روکش می‌شود، بلکه هزینه نهایی آن را نیز کاهش می‌دهد.

عوامل موثر بر افزایش طول عمر روکش دندان

طول عمر روکش دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد که به شرح زیر هستند:

• نوع و جنس روکش: روکش‌های فلزی (مانند طلا) به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و شکستگی، معمولاً طول عمر بیشتری دارند. روکش‌های پرسلن و سرامیکی به دلیل ظاهری طبیعی‌تر، ممکن است آسیب‌پذیرتر و با عمر کوتاه‌تری باشند. روکش‌های ترکیبی مانند پرسلن-فلز (PFM) ترکیبی از استحکام و ظاهر طبیعی را ارائه می‌دهند و عمر متوسطی دارند.
• موقعیت دندان: دندان‌های آسیاب که تحت فشار زیاد جویدن قرار دارند، ممکن است زودتر دچار آسیب شوند و به روکش‌هایی با دوام بیشتری نیاز دارند. در مقابل، روکش‌های دندان‌های جلویی که فشار کمتری متحمل می‌شوند، ممکن است طول عمر بیشتری داشته باشند.
• بهداشت دهان و دندان: رعایت بهداشت دهان و دندان، شامل مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و دهان‌شویه، برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های زیر روکش و مشکلات لثه‌ای ضروری است. عدم رعایت بهداشت می‌تواند به آسیب زودهنگام و کاهش طول عمر روکش دندان منجر شود.
• عادات دهانی: عادات مانند دندان‌قروچه، جویدن اشیاء سخت یا استفاده از دندان‌ها برای باز کردن بسته‌ها می‌تواند به روکش آسیب بزند و عمر آن را کاهش دهد. پرهیز از این عادات می‌تواند به افزایش طول عمر روکش کمک کند.
• کیفیت ساخت و نصب: دقت در ساخت و نصب روکش توسط دندانپزشک و تکنسین‌های دندانی تأثیر زیادی بر دوام روکش دارد. نصب صحیح و دقیق و استفاده از مواد با کیفیت بالا می‌تواند به طول عمر بیشتر روکش کمک کند.

سه نکته برای کمک به افزایش طول عمر روکش دندان

برای طولانی شدن عمر روکش دندان به سه نکته زیر توجه کنید:

• به یاد داشته باشید که هر روز با استفاده از خمیر دندان غیر ساینده و تأیید شده توسط FDA، در خانه مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.
• از خوردن آب‌نبات و غذاهای بسیار سفت خودداری کنید و برای جلوگیری از دندان‌قروچه ناخودآگاه هنگام خواب، از نگهدارنده‌های شب استفاده کنید.
• از استعمال دخانیات خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند منجر به ایجاد لکه و آسیب زودرس به ترمیم‌های دندانی مانند روکش‌ها شود.

کاهش عمر روکش دندان می‌تواند به دلایل زیر اتفاق بیفتد

برخی عوامل که باعث کاهش عمر روکش دندان می‌شود شامل موارد زیر است:

• پوسیدگی دندان زیر روکش: اگر روکش به‌درستی نصب نشده باشد یا بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت نشود، ممکن است دندان زیر روکش دچار پوسیدگی شود. این پوسیدگی می‌تواند به آسیب به روکش و کاهش عمر آن منجر شود.
• سایش و آسیب فیزیکی: جویدن غذاهای بسیار سفت، مانند آجیل یا یخ و عادات مخربی مثل دندان‌قروچه می‌تواند به روکش آسیب بزند و عمر آن را کاهش دهد.
• عدم تطابق روکش: اگر روکش به‌درستی با دندان مطابقت نداشته باشد یا به‌درستی نصب نشده باشد، ممکن است مشکلاتی از جمله نشت مواد غذایی، التهاب لثه یا مشکلات گاز گرفتن ایجاد شود که به آسیب و کاهش طول عمر روکش منجر می‌شود.
• تغییرات در ساختار دندان و لثه: تغییرات در ساختار دندان یا لثه‌ها، مانند تحلیل لثه یا تغییرات در اندازه دندان، می‌تواند به عدم تطابق روکش و نیاز به تعویض آن منجر شود.
• کیفیت پایین مواد: استفاده از مواد با کیفیت پایین در ساخت روکش می‌تواند به عمر کوتاه‌تری منجر شده و باعث مشکلاتی مانند شکستن یا آسیب دیدن زودهنگام روکش شود.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی طول عمر روکش دندان، انواع آن و عوامل موثر بر افزایش طول عمر آن پرداختیم. بیان کردیم که طول عمر مفید روکش دندان بین ۵ تا ۱۰ سال است که اگر به خوبی از آن‌ها مراقبت کنید می‌توانید طول عمر آن‌ را افزایش دهید‌.

جهت انجام خدمات درمانی و زیبایی دهان و دندان خود می‌توانید به کلینیک رایا مهر مراجعه کنید. این کلینیک با استفاده از به‌روز ترین تجهیزات دنداپزشکی در کنار شماست تا به شما لبخندی زیبا هدیه دهد.